از متن کتاب:
انسان وقتی تصمیمی می‌گیرد، به شخص دیگری تبدیل می‌شود.
معرفی کتاب:
کتاب "سال‌ مرگ ریکاردو ریش"(1984)، اثر "ژوزه ساراماگو(1922-2010)، برنده جایزه نوبل ادبیات(1998)، رمانی‌ست پیرامون فردی خیالی به‌نام "ریکاردو ریش" در زمانه روی کار آمدن فاشیسم؛ "ریکاردو ریش" یکی از صدها بل هزاران شخصیتی بود که به گفته "فرناندو پسوئا"، در ذهن او زندگی می‌کرد؛ تخیلی که نُه ماه از "پسوئا" بزرگ‌تر بود وحال "ساراماگو" آن  را جاودان ساخته است.
داستان کتاب:
کتاب "سال‌ مرگ ریکاردو ریش" روایت داستان مردی به‌نام "ریکاردو ریش" است که پس از شانزده سال مطالعه در علم پزشکی، اکنون به زادگاهش "لیسبون" بازگشته است. "ریکاردو ریش" در شرایطی که فاشیسم در حال ظهور است زیر چتر زندگی و تصورات خویش پناه گرفته و گویا زندگی مجزائی از حقیقت و جهان خارج دارد؛ چنانکه هنگامی که با خدمتکار هتل در ارتباط است، در دل آرزوی وصال زنی اشرافی را دارد. در ادامه و با ورود "فرناندو پسوئا" برای دیدن دوست قدیمی‌اش "ریکارد ریش" آن هم شش هفته پس از آنکه مرده و دفن شده بود، مکالماتی پیرامون موضوعات ذهنی‌شان در می‌گیرد که جان مایه اصلی داستان است.
مقایسه و تحلیل:
"ریکادو ریش" که خود حاصل تخیل "فرناندو پسوئا" می‌باشد، در شرایطی که جهان پا در گردباد سیاه ویرانی می‌گذارد، به تخیلی دیگر پناه می‌برد و این‌بار نوبت اوست تا "پسوئا" را از جهان مردگان بیرون کشیده و زنده کند؛ تخیلی که بیش از منشا خود فرصت زیستن پیدا می‌کند و خود معنایی مجدد به منشا تولدش می‌دهد. روایت آشنایی از بیگانگی با شرایط ناخوشایند جامعه و پناهگاهی هر چند خوشایند اما پوشالی که چه بسا قادر است چند روزی از لمس تلخ تند باد ویران‌گر حوادث، افراد را مصون بدارد.
از جمله دیگر آثار ترجمه شده از "ساراماگو" عبارتند از:
"همه‌ی نام‌ها"، "کوری"، "دفتر یادداشت"، "خرده خاطرات"، "همزاد"، "در ستایش مرگ"، "بینایی"، "تاریخ محاصره لیسبون"، "بالتازار و بلموندا"، "توقف در مرگ"، "نقاشی"، "هجوم دوباره مرگ"، "سفر آقای فیل"، "تکثیر شده"، "دخمه"، "قصه‌ی جزیره‌ی ناشناخته"، "مرد-اسب"، "بلم سنگی"، "سارقان آتش" و "بزرگ‌ترین گل دنیا".