از متن کتاب:
تنهایی عمیق‌ترین واقعیت انسان است. انسان تنها موجودی است که می‌داند تنها است و تنها کسی است که به جست و جوی دیگری می‌پردازد.
معرفی کتاب:
کتاب "دیالکتیک تنهایی"(1950)، اثر "اکتاویو پاز"(1914-1998)، برنده جایزه نوبل ادبیات(1990)، یکی از فصول تقریبا مفصل کتاب "هزارتوی تنهایی"، دیگر اثر "پاز" است که موضوع آن کاوش در تاریخ، جامعه، فرهنگ و هویت انسان مکزیک است. حال در این فصل انسان مکزیک با هویت منحصر به فرد خود از منظر تنهایی و ارتباط با دیگران مورد بررسی قرار می‌گیرد.
موضوع کتاب:
کتاب "دیاکتیک تنهایی" فصل مفصلی از کتاب "هزارتوی تنهایی" است که به موضوع تنهایی انسان به طور مجرد و فارغ از هر انر جانبی دیگری نگاه می‌شود و در ادامه این تنهایی در تلاش‌هایی که انسان تا به امروز برای فرار از آن داشته مورد سنجش قرار می‌گیرد. همین سبب به میان آمدن بحثی فلسفی پیرامون موضوعاتی نظیر عشق، زندگی و مرگ در نگاهی انتقادی به شیوه‌هایی مرسوم که سبب خروج از تنهایی‌ست می‌شود. در ادامه آن دسته کلیشه‌های فرهنگی که سبب ایجاد نوع کاذبی از ارتباط است و مانع آنچه به شکلی حقیقی اربتاط انسانی را سبب می‌شود، مورد کاوش و سنجش قرار می‌گیرد.
مقایسه و تحلیل:
همانطور که گفته شد در ابتدا بحث از تنهایی، درک تنهایی و شرایط انسان در چنین موقعیتی فارغ از تلاش او برای ارتباط بحث می‌شود و در گام بعد که ارتباطات و تلاش انسان جهت فاصله گرفتن از این ملال مورد کاوش قرار می‌گیرد، تمام این‌ها به طور کلی‌ست و به ملیت خاصی محدود نمی‌شود.اما در ادامه بحث، با توجه به آنکه این کتاب خود بخشی از دیگر اثر "پاز" کتاب "هزار گتوی تنهایی" است، نقش فرهنگ و هویت مکزیک در ایجاد یا رفع تنهایی به درست یا غلط مورد سنجش قرار می‌گیرد.
از جمله دیگر آثار ترجمه شده از "پاز" عبارتند از:
"اکتاویو پاز"، "آزادی"، "اکتاویو پاز"، "طرحی از سایه‌ها"، "هزارتوی تنهایی"، "شب آب"، "سمندر، ورای عشق"، "سراشیب عشق"، "به من گوش سپار چنان که به باران" و "سنگ آفتاب".